مقدمه : آموزش CMD مقدماتی یا همان برنامه command prompt

معرفی: برنامه Command Prompt، که با نام CMD هم شناخته می‌شود، یک نرم‌افزار تفسیر کننده خط فرمان است که در اکثر سیستم‌عامل‌های ویندوز وجود دارد. این یک رابط کاربری مبتنی بر متن فراهم می‌کند تا کاربران با وارد کردن دستورات متنی با سیستم تعامل داشته باشند.

در ادامه نکات کلیدی درباره دستور خط:

1. رابطه کاربری مبتنی بر خط فرمان (CLI یا Command Line Interface): CMD یک رابطه کاربری مبتنی بر خط فرمان است، که به این معنی است که کاربران با سیستم با وارد کردن دستورات متنی تعامل دارند. این با رابطه کاربری گرافیکی (GUI) متفاوت است، که کاربران با عناصر گرافیکی مانند آیکون‌ها و دکمه‌ها با سیستم تعامل دارند.

2. دستورات متنی: کاربران می‌توانند دستورات خاصی را در دستور خط وارد کنند و سیستم این دستورات را اجرا می‌کند. این دستورات می‌توانند وظایف مختلفی را انجام دهند، از جمله ناوبری در سیستم فایل، اجرای برنامه‌ها و مدیریت تنظیمات سیستم.

3. اسکریپت‌نویسی: دستور خط اسکریپت‌نویسی از فایل‌های batch پشتیبانی می‌کند. فایل‌های batch یا batch files دنباله‌ای از دستورات هستند که در یک فایل متنی ساده با پسوند .bat ذخیره می‌شوند. اجرای یک فایل batch دستورات موجود در آن را به ترتیب اجرا می‌کند.

4. ابزارهای سیستم: دستور خط دسترسی به ابزارها و ابزارهای مختلف سیستم را فراهم می‌کند. کاربران می‌توانند وظایفی مانند مدیریت فایل، پیکربندی شبکه و تشخیص خطاهای سیستم را با استفاده از دستورات خط فرمان انجام دهند.

5. دستورات و نحو: هر دستور دارای یک نحو خاص است و کاربران باید فرمت صحیح دستور را دنبال کنند تا دستور با موفقیت اجرا شود. کاربران می‌توانند “help” یا یک دستور خاص را با “/؟” تایپ کنند تا اطلاعات درباره دستور و پارامترهای آن را دریافت کنند.

6. شخصی‌سازی: کاربران می‌توانند ظاهر دستور خط را شخصی‌سازی کنند، مانند تغییر فونت، رنگ‌ها و اندازه پنجره، تا با ترجیحات خود هماهنگ شود.

خلاصه‌اش، دستور خط یک ابزار قدرتمند برای تعامل با سیستم عامل ویندوز از طریق یک رابط متنی است. این یک راه برای انجام وظایف مختلف با استفاده از دستورات خط فرمان فراهم می‌کند و معمولاً توسط کاربرانی که انعطاف‌پذیری و کارایی محیط خط فرمان را ترجیح می‌دهند یا به آن نیاز دارند، استفاده می‌شود.

در این آموزش ( آموزش CMD مقدماتی ) قرار هست چه چیزهایی را یاد بگیریم؟

• مفهوم آدرس دهی
• ساخت یک فولدر
• پاک کردن آن
• تغییر نام فولدر
• وارد شدن داخل یک فولدر و بازگشت به فولدر قبلیS
• مشاهده محتوای یک فولدر ( فایل های داخل یک فولدر )

پیشنیاز : درس کد 8 را حتما مطالعه فرمایید.

شروع آموزش (آموزش CMD مقدماتی) : 

برنامه cmd را باز کنید. ( برای این کار از پنجره search ویندوز یا run ، عبارت ” cmd ” را تایپ کرده و Command Prompt را باز کنید.)

1- زمانی که برنامه را باز می کنید، خط فرمان cmd از یک مسیر تشکیل شده است. این مسیر همان مسیری است که دستورات این برنامه اجرا می شود. مسیر یا path که توسط برنامه cmd به من نمایش داده می شود به شکل زیر است : 

C:\Users\Peyman

یعنی برنامه cmd یا همان command prompt دستورات خود را در این مسیر اجرا می کند و این مسیر را به عنوان مسیر پیشفرض خود قرار داده است. مسیر بالا که به درایو C ، پوشه Users و پوشه Peyman اشاره می کند مسیر پیشفرض cmd می باشد و اگر در این برنامه با نوشتن script بک فولدر بسازید در فولدر peyman ساخته می شود یا اگر چیزی را پاک کنید از این فولدر پاک می شود و … . گرچه به یاد داشته باشید برخی از دستورات Universal یا General یا عمومی هستند و وابستگی به دایرکتوری ندارند. مثلا اگر دستور ping را اجرا کنید، این دستور بسته هایی را به سمت یک آدرس دلخواه شما ارسال می کند و در کل ارتباطی با دایرکتوری یا مسیر اجرای برنامه ندارد.

2- در این آموزش به صورت گذری نگاهی به کاربرد این برنامه پرقدرت انداخته ایم اما آموزش اصولی این برنامه را در آینده تقدیمتان می کنیم. دستورهایی که می خواهیم با آنها آشنا شویم : 

• cd
• dir
• rename
• mkdir
• rmdir
• del

می باشند.

3- دستور اول cd می باشد که توسط آن می توانید وارد یک فولدر شوید یا از آن خارج شوید. مثلا در ابتدا فولدر peyman به صورت پیشفرض در برنامه انتخاب شده بود، حال اگر بخواهیم :

• از این فولدر برگردیم به اولین مسیر موجود که درایو C می باشد باید دستور را به صورت زیر اجرا کنیم : 

cd\

• اگر بخواهیم وارد یک فولدر موجود در مسیری که هستیم بشویم، می توانیم دستور را به شکل زیر اجرا کنیم : ( مثلا من وارد فولدر users می شوم )

cd users

• حال اگر بخواهیم محتوای داخل پوشه users را ببینیم از دستور زیر استفاده می کنیم : 

dir

همانطور که می بینید 4 فولدر نمایش داده می شود که البته اولی و دومی فولدرهای پیشین هستند و peyman و public فولدرهایی که در پوشه users قرار دارند می باشند.اگر با دستور cd وارد دایرکتوری ” .. ” ( دو نقطه ) بشوید یک فولدر به عقب بر می گردید اما دایرکتوری ” . ” ( نقطه ) در اصل نمایانگر فولدر فعلی شما می باشد.

حالا با دستور cd به همین شکل که یاد گرفتید وارد پوشه peyman می شویم.

حال طبق نکته ای که قبلتر گفتم یک پوشه به عقب باز می گردیم

حال به همین روش به فولدر c می رویم و اینبار دستور dir را طوری اجرا می کنیم که همه فایل ها حتی فایل های hidden و سیستمی را به ما نشان بدهد. این آپشن ها برای کلیه دستورات موجود هستند و معمولا در ادامه آنها باید اضافه شوند. یعنی دستور dir فقط به صورت تکی استفاده نمی شود و آپشن های دیگری دارد که اگر در ادامه آن اضافه شوند طور دیگری اجرا می شوند و خروجی دیگری دارند. حال دستور زیر را اجرا کنید : 

dir /a

• همانطور که می بینید در مثال های بالا ما می توانیم به کلیه پوشه های درایو C دسترسی داشته باشیم، اما اگر نیاز بود به درایو دیگری وارد شویم کافیه دستور را به صورت زیر بنویسیم ( مثلا من درایو d را باز می کنم ) : 

d:

• حال اگر بخواهید در مسیری که قرار دارید یک فولدر بسازید از دستور زیر استفاده کنید : 

mkdir نام فولدر

که من نام آن را salam انتخاب کردم : 

mkdir salam

• همچنین به همین روش می توانید فولدر salam را با دستور زیر پاک کنید : 

rmdir salam

• به یاد داشته باشید که دستور del فایل هارو پاک می کند نه پوشه ها. اگر دستور del را روی یک پوشه اجرا کنید تمامی فایل های داخل پوشه را پاک می کند اما خود پوشه پاک نمی شود و اگر برای یک فایل آن را اجرا کنیم ، فایل مورد نظر پاک می شود. برای مثال من یک فولدر با نام po می سازم و داخل آن یک فایل txt با نام 123 قرار می دهم. اگر بخواهم خود فایل را پاک کنم از دستور زیر استفاده می کنم : 

del نام فایل

که در اینجا می شود :

del 123.txt

• اگر این دستور را روی کل پوشه اجرا کنیم ، کلیه فایل های داخل آن پاک می شوند از جمله فایل ما : 

• در نهایت برای تغییر نام یک فولدر باید از دستور زیر استفاده کنید : 

rename نام جدید نام قبلی

که در اینجا نام قبلی برای ما po هست و نام جدید jadidtar می باشد.

rename po jadidtar

4- یادتون باشد فولدر ها پسوند ندارند و قبل آن <DIR> نوشته می شود اما فایل ها همگی فرمت و پسوند دارند.

مدرس : (آموزش CMD مقدماتی) پیمان نوایی

سایت : www.tarheroya.com

کانال اینستاگرام : @arariel_it